gen. Leon Piotr Dębski Przeczytaj! Zapamiętaj! Przekaż!
Jeśli chcesz się dowiedzieć kim była ta osoba, przejdź dalej 🙂
Jednostki
Dowódca 14 Pułku Artylerii Lekkiej
Dowódca 19 Pułku Artylerii Lekkiej
Dowódca OPL OK VI we Lwowie
W 19-stym fajno jest
Ulubiona piosenka 19 pułku artylerii polowej
Leon Piotr Dębski
Generał brygady wojska polskiego
Miejsce urodzenia
Leon Dębski urodził się 28 czerwca 1890 roku w miejscowości Wsiechswjatskoje pod Moskwą w Rosji.
Nauka
Przez dwa lata uczył się w gimnazjum w Żytomierzu, następnie w Szkole Kadetów w mieście Sumy, a od 1908 roku w Szkole Wojennej w Kijowie, której został absolwentem w 1910 roku.
I Wojna Światowa
Od 18 sierpnia 1914 roku w stopniu podporucznika walczył po stronie Imperium Rosyjskiego. Następnie został awansowany do stopnia kapitana i nagrodzony odznaczeniami rosyjskimi. Od 1917 roku służył w I Korpusie Polskim gen. Józefa Dowbora-Muśnickiego. Podczas wojny domowej w Rosji walczył z bolszewikami w okolicach miast Witebsk, Orsza i Bobrujsk. Po rozbrojeniu Korpusu przebywał w Kijowie, gdzie działał w Polskiej Organizacji Wojskowej. Jesienią 1918 przyjechał do Warszawy, skąd w styczniu 1919 został oddelegowany do Poznania.
II wojna Światowa
W kampanii wrześniowej 1939 roku dowodził obroną przeciwlotniczą Okręgu Korpusu Nr VI we Lwowie. Gen. Leon Piotr Dębski nie porzucił swoich żołnierzy, mieszkańców Lwowa oraz najbliższych. Nie skorzystał z możliwości ucieczki do Rumunii jak wielu innych oficerów i żołnierzy, co przypłacił życiem. Został aresztowany przez Sowietów z 9 na 10 grudnia 1939 roku i osadzony we lwowskim więzieniu Brygidki.
Zbrodnia Katyńska
Został zamordowany przez NKWD prawdopodobnie wiosną 1940 roku. Jego nazwisko znalazło się na tzw. Ukraińskiej Liście Katyńskiej opublikowanej w 1994 roku (został wymieniony na liście wywozowej 55/5-37 oznaczony numerem 875, dosłownie określony jako Leon Dembski). Ofiary z tej części Zbrodni Katyńskiej zostały pochowane na otwartym w 2012 roku Polskim Cmentarzu Wojennym w Kijowie-Bykowni.
Pośmiertny awans
POSTANOWIENIE PREZYDENTA RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ z dnia 22 marca 2018 r. nr 112.10.2018 w sprawie mianowania na stopień generała brygady. Na podstawie art. 134 ust. 5 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. oraz art. 76 ust. 4 i ust. 8b w związku z ust. 8 pkt 1 oraz ust. 8a pkt 1 lit. b ustawy z dnia 21 listopada 1967 r. o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. z 2017 r. poz. 1430 i 2217 oraz z 2018 r. poz. 138 i 398), na wniosek Ministra Obrony Narodowej, niżej wymieniony mianowany zostaje pośmiertnie na stopień generała brygady płk Leon Piotr Dębski s. Stanisława r. 1890.
Wojna Z Bolszewikami
Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości został przyjęty w Kijowie do Wojska Polskiego. Został delegowany do dyspozycji Głównego Dowództwa w Poznaniu. Podczas Powstania Wielkopolskiego był organizatorem oraz dowódcą 2 dywizjonu 3 Pułku Artylerii Polowej. Toczył walki w okolicach Rogoźna. Od 1919 roku brał udział w wojnie polsko-bolszewickiej. Od 8 sierpnia 1919 roku był p.o. dowódcy 14 Wielkopolskiego Pułku Artylerii Polowej (po przemianowaniu z 3 Pułku Artylerii Polowej), Z powodu śmierci płk. Kędzierskiego, od 15 września 1920 roku został mianowany dowódcą tego pułku. Za męstwo i odwagę podczas walk pod Mińskiem i Bobrujskiem otrzymał Order Virtuti Militari. 15 lipca 1920 roku został awansowany na stopień majora, w artylerii, w „grupie oficerów byłych Korpusów Wschodnich i byłej armii rosyjskiej” oraz tytularnego podpułkownika.
Dwudziestolecie Międzywojenne
Po I wojnie światowej i powrocie z pułkiem do Poznania był dowódcą dywizjonu w 14 Wielkopolskim PAP a od 1921 zastępcą dowódcy tej jednostki. Ukończył kurs wyższych dowódców DOGen. 3 maja 1922 roku został zweryfikowany w stopniu majora ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 roku i czwartą lokatą w korpusie oficerów artylerii, a jego oddziałem macierzystym został 19 pułk Artylerii Polowej w Nowej Wilejce. Od 1923 roku był zastępcą dowódcy 19 Pułku Artylerii Polowej. 31 marca 1924 roku został mianowany podpułkownikiem ze starszeństwem z 1 lipca 1923 roku i 3 lokatą w korpusie oficerów artylerii. W maju 1927 roku został wyznaczony na stanowisko dowódcy tego pułku, który 31 grudnia 1931 roku został przemianowany na 19 Pułk Artylerii Lekkiej. 1 stycznia 1929 roku został mianowany pułkownikiem ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1929 roku i 2 lokatą w korpusie oficerów artylerii. 12 lipca 1937 został mianowany dowódcą Obrony Przeciwlotniczej Okręgu Korpusu Nr VI. Został osadnikiem wojskowym w kolonii Rejtanów, osada Nowosiółki, gmina Malin, powiat dubieński.
Dokonania
Przyczynił się do odrodzenia Polski. Brał aktywny udział w Powstaniu Wielkopolskim w 1919 roku. Z inicjatywy gen. Leona Dębskiego został wybudowany pomnik Poległych 19 PAP. Był Przewodniczącym Kapituły odznaki 19 Pułku Artylerii Lekkiej. Był oddany Polsce do końca życia, Katyń 1940.
Medale i Odznaki
- Krzyż Srebrny Orderu Wojskowego Virtuti Militari
- Krzyż Walecznych (trzykrotnie)
- Złoty Krzyż Zasługi
- Medal Niepodległości
- Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921
- Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości
- Medal Zwycięstwa (Medal Międzyaliancki)
- Odznaka 19 Pułku Artylerii Lekkiej
- Odznaka 14 Pułku Artylerii Polowej
- Odznaka 1 Dywizjonu Strzeleckiego
Informacje
WYSTAWA CZASOWA W WIELKOPOLSKIM MUZEUM NARODOWYM
Od 8 sierpnia 2021 roku będzie można obejrzeć nową wystawę…
20 Bartoszycka Brygada Zmechanizowana upamiętniła gen. Leona Dębskiego
W Bartoszycach, żołnierze 20 BBZ postanowili upamiętnić gen. Leona Dębskiego…
Upamiętnienie gen. Leona Piotra Dębskiego na poznańskiej Cytadeli
W parku Cytadela doszło do wydarzenia, w którym zmianie uległ…
Niezwyciężony Bohater
Miejsce urodzenia
Urodził się we Wsiechswjatskojach pod Moskwą w Rosji. Był synem ppłk. Stanisława Konstantego Dębskiego i Józefy z Dunin-Brzezińskich. Miał trzech braci i cztery siostry.
Nauka
Przez dwa lata uczył się w gimnazjum w Żytomierzu a następnie w Szkole Kadetów w mieście Sumy, od 1908 roku uczęszczał do Szkoły Wojennej w Kijowie i został jej absolwentem w 1910 roku.
I wojna światowa
Po wybuchu I wojny światowej, od 18 sierpnia 1914 był na froncie w szeregach Armii Imperium Rosyjskiego w stopniu podporucznika. Został ranny. Później został awansowany do stopnia kapitana i dekorowany odznaczeniami rosyjskimi.
I Korpus generała Józefa Dowbora-Muśnickiego
W 1917 wstąpił do I Korpusu Polskiego Generała Józefa Dowbora-Muśnickiego. Po rozbrojeniu korpusu przebywał w Kijowie, gdzie działał w Polskiej Organizacji Wojskowej. Jesienią 1918 roku udał się do Warszawy, skąd w styczniu 1919 roku skierowany został do Poznania.
Powstanie Wielkopolskie
Był organizatorem i dowódcą 2 dywizjonu 3 Pułku Artylerii Lekkiej Wielkopolskiej. Brał udział w walkach na Froncie Północnym Powstania w okolicach Rogoźna.
Cud nad wisłą
Marszałek Józef Piłsudski ułożył plan bitwy, który polskiemu wojsku dał zwycięstwo godne pamięci wieków. Plan Naczelnego Wodza został przeprowadzony z dokładnością, jaką rzadko można spotkać w dziejach wojen.
14-y Pułk Artylerii Polowej wraz z całą 14-ą Dywizją Piechoty został włączony do grupy uderzeniowej, mającej działać od strony Dęblina. Pamiętny ten manewr rozpoczął się dnia 16 sierpnia o godzinie 4 rano pod bezpośrednim dowództwem Naczelnego Wodza, który tego dnia znajdował się wśród szeregów 14-ej Dywizji. Od siły uderzenia, od jego rozmachu i skuteczności zależały losy stolicy Państwa, losy wojny, a może i Ojczyzny całej.
Pułkiem dowodził wówczas ppłk. Leon Dębski.
Wojna Polsko-Bolszewicka
Uczestniczył w walkach na froncie Litewsko-Białoruskim. Od sierpnia 1919 roku jako p.o. dowódcy pułku pod Mińskiem i Bobrujskiem, później jako zastępca dowódcy pułku. Uczestniczył w walkach polsko-bolszewickich 1920 roku. Awansowany do stopnia majora i tytularnego podpułkownika. Od września 1920 roku był dowódcą 14 Pułku Artylerii Lekkiej Wielkopolskiej po śmierci byłego dowódcy. Za swoje bohaterskie czyny i odwagę podczas kierowania artylerią w walkach pod Mińskiem i Bobrujskiem otrzymał Order Virtuti Militari oraz dodatkowo jego pułk, którym dowodził.
Czas międzywojenny
Po powrocie do Poznania ukończył Kurs Wyższych Dowódców Dowództwa Okręgu Generalnego w Poznaniu i został skierowany na stanowisko zastępcy dowódcy 19 Pułku Artylerii Polowej w Nowej Wilejce. W maju 1927 roku Leon Dębski został wyznaczony na stanowisko dowódcy 19 Pułku Artylerii Lekkiej. Ważnym wydarzeniem w pułku był dzień święta pułkowego. Dziennikiem Rozkazów MSWojsk. nr 16 z 19 V 1927r. poz. 174 został on ustalony na 16 sierpnia dla upamiętnienia walk stoczonych przez pułk pod Radzyminem w 1920 r. Po raz pierwszy pułk obchodził to święto podczas szkoły ognia w obozie ćwiczebnym na Pohulance w 1927 roku. Uroczystości rozpoczeły się konkursem jazdy zaprzęgami. Następnie odbył się uroczysty apel poległych na placu alarmowym przed pomnikiem poległych 19 PAP. Pomnik ten został zbudowany z inicjatywy ppłk. Leona Piotra Dębskiego i poświęcony 6 VIII 1923 roku. Po apelu orkiestra pułkowa odegrała hymn, a dyon haubic oddał trzykrotny salut. Uroczystości tego dnia zakończyła defilada przed dowódcą pułku. Pierwszego stycznia 1929 roku ppłk Leon Dębski został mianowany pułkownikiem.
II Wojna Światowa
Drugiego lipca 1937 roku został mianowany dowódcą Obrony Przeciwlotniczej Okręgu Korpusu Nr VI. Został osadnikiem wojskowym w kolonii Rejtanów, osada Nowosiółki, gmina Malin, powiat dubieński. W kampanii wrześniowej dowodził obroną przeciwlotniczą Okręgu Korpusu Nr VI. Uczestniczył w obronie Lwowa. Został aresztowany przez Sowietów z 9 na 10 grudnia 1939 roku i osadzony we lwowskim więzieniu Brygidki.
Katyń 1940
Został zamordowany przez NKWD prawdopodobnie na wiosnę 1940 roku. Jego nazwisko znalazło się na tzw. Ukraińskiej Liście Katyńskiej opublikowanej w 1994 roku (został wymieniony na liście wywózkowej 55/5-37 oznaczony numerem 875, dosłownie określony jako Leon Dembski).
Pośmiertne mianowanie
Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej Andrzej Duda pośmiertnie mianował płk. Leona Piotra Dębskiego na stopień Generała Brygady. Tym samym uczynił go jednym z czterech oficerów, którzy zostali pośmiertnie awansowani na stopień generalski z Ukraińskiej Listy Katyńskiej.
Park Cytadela
Interaktywna Galeria
Dodatkowe informacje
Marsz 14 Pułku Artylerii Polowej
Partner strategiczny
